Nowe wyzwania w zakresie raportowania zrównoważonego rozwoju: Dyrektywa CSRD i Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju

Rok 2025 przynosi kolejne ważne zmiany dotyczące obowiązków raportowania zrównoważonego rozwoju. ESG (Environmental, Social, and Governance) ma coraz większe znaczenie dla działalności firm. Wprowadzenie nowych regulacji, takich jak Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) czy Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS) zaskutkuje nowymi obowiązkami dla firm, które staną przed koniecznością dostosowania dotychczasowych standardów do nowych przepisów.

Raport ESG – czym jest?

Raport ESG (nazywany także raportem niefinansowym) jest sprawozdaniem z działalności pozaekonomicznej i odnosi się do trzech obszarów działalności firmy. Zawiera on informacje o działalności firmy w trzech obszarach:

• Środowiskowym (Enviromental) obejmującym m.in. ochronę środowiska, zarządzanie zasobami naturalnymi, bioróżnorodność, działania ograniczające zmiany klimatyczne.
• Społecznym (Social) obejmującym m.in. prawa pracownicze, politykę zatrudnienia, bezpieczeństwo pracy, zaangażowanie społeczności lokalnych.  
• Zarządczym/Ładu Korporacyjnego (Corporate Governance) obejmującym strukturę zarządzania i praktyki zarządcze w danej firmie, m.in.  skład i funkcje zarządu, transparentność działań, etykę biznesową, współpraca z akcjonariuszami.

Kogo obowiązują regulacje ESG i kiedy raportują poszczególne podmioty?

Obowiązki sprawozdawcze wynikające z nowych regulacji z każdym kolejnym rokiem będą rozszerzane na kolejne podmioty. Proces ten będzie realizowany w poniższych etapach:

Od roku 2025 (raportowanie za rok 2024) – obowiązek raportowania obejmie podmioty, które były objęte obowiązkiem raportowania na podstawie dyrektywy NFRD (ang. Nonfinancial Disclosure Reporting Directive), tj. duże jednostki interesu publicznego (spółki giełdowe, banki, zakłady ubezpieczeń, itd.) przekraczające na dzień bilansowy kryterium średniej liczby 500 zatrudnionych w roku obrotowym oraz jeden z dwóch progów finansowych:

• sumy bilansowej na poziomie 20 mln euro albo
• przychodów netto ze sprzedaży 40 mln euro

Od roku 2026 (raportowanie za rok 2025) – obowiązek raportowania obejmie duże podmioty (inne niż te, które były objęte dyrektywą NFRD i zostały objęte obowiązkiem raportowania już od 2024 r.), które spełniają co najmniej dwa z trzech następujących kryteriów:

• suma bilansowa: 25 mln euro
• przychody netto ze sprzedaży: 50 mln euro
• średnia liczba zatrudnionych w roku obrotowym: 250

Od roku 2027 (raportowanie za rok 2026) – obowiązki sprawozdawcze obejmą małe i średnie przedsiębiorstwa, które są notowane na giełdzie, jeżeli nie przekraczają dwóch z trzech progów, o których mowa wyżej za rok 2025, a jednocześnie przekraczają dwa z trzech następujących kryteriów:

• suma bilansowa: 450 tys. euro
• przychody netto ze sprzedaży: 900 tys. euro
• średnia liczba zatrudnionych w roku obrotowym: 10

Małe i średnie przedsiębiorstwa mają możliwość odroczenia obowiązku do 2029 r. (sprawozdania za rok 2028).

Od roku 2029 (raportowanie za rok 2028) – obowiązki sprawozdawcze spoczną na spółkach spoza Unii Europejskiej, które generują obrót netto w UE przekraczający 150 mln EUR i posiadają oddział lub spółkę zależną w UE spełniającą określone kryteria finansów.

Sankcje za niespełnienie wymogów ESG

Podmioty, które nie zastosują się do regulacji ESG muszą liczyć się z ryzykiem wystąpienia konsekwencji, które mogą mieć poważny wpływ na ich działalność. Wśród nich trzeba wskazać przede wszystkim na takie negatywne skutki jak np.:

• sankcje finansowe – niezłożenie raportu ESG może wiązać się z określonymi ryzykiem nałożenia grzywny przez uprawnione do tego organy. Wysokość kar może zależeć od wielkości przedsiębiorstwa oraz stopnia naruszenia przepisów.
• odpowiedzialność członków zarządu – zarząd odpowiada za wszystkie ewentualne zaniedbania, jeśli chodzi o wdrożenie ESG.
• straty wizerunkowe i utratę zaufania interesariuszy –  zarówno konsumenci, jak i kontrahenci coraz bardziej świadomie wybierają produkty i usługi firm, które są odpowiedzialne społecznie i ekologicznie. Niespełnienie wymogów ESG może prowadzić do negatywnych konsekwencji, jeśli chodzi o reputację firmy, co może przełożyć się na straty finansowe.
• trudności w pozyskiwaniu finansowania – z uwagi zobowiązania spoczywające na bankach, przedsiębiorstwa, które nie spełniają wymogów ESG mogą napotkać trudności w uzyskaniu np. kredytów.

Rok 2025 przyniesie szereg zmian, jeśli chodzi o wdrożenie regulacji ESG. Odpowiednie przygotowanie się do nich jest kluczowe dla sprawnego i bezproblemowego przeprowadzenia tego procesu, a także minimalizuje ryzyko potencjalnych sankcji. Dzięki profesjonalnemu wsparciu Twoja firma będzie gotowa na nowe obowiązki.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej i skorzystać z naszej pomocy, serdecznie zapraszamy do kontaktu.

Autorzy

Karolina Mróz