Mobbing w liczbach.
W ostatnim czasie pracodawcy coraz liczniej podejmują różnorodne inicjatywy, celem zadbania o dobrostan pracowników. Czy wobec tego świadomość w zakresie mobbingu się zwiększa? Jak często pracownicy doświadczają mobbingu i jakie to konkretnie zachowania? Zapraszam do lektury.
Jak często pracownicy deklarują doświadczanie mobbingu?
Według najnowszego raportu autorstwa UCE RESEARCH i platformy ePsycholodzy.pl pt. ‘’Mobbing w polskich firmach. Druga edycja – 2023 vs 2022’’(dalej Raport) w 2023 roku, blisko 41,4% ankietowanych pracowników zadeklarowało, że doświadczyło w miejscu pracy zachowań o charakterze mobbingowym. W porównaniu do roku 2022, liczba ta wzrosła o 1,4 %. Dane rok do roku nie zmieniły się znacząco, jednakże odsetek pracowników, którzy uważają że są ofiarami mobbingu jest bardzo duży.
W jakiej branży pracownicy najczęściej zgłaszają mobbing?
Z danych Głównego Inspektoratu Pracy wynika, iż środowiskiem w którym mobbing występuje najczęściej jest ochrona zdrowia. Personel medyczny zgłasza dwa razy więcej skarg na mobbing w miejscu pracy niż przedstawiciele wszystkich innych zawodów. Najwięcej skarg pochodzi od pracowników szpitali.
Jakie zachowania noszące znamiona mobbingu występują najczęściej?
Zgodnie z Raportem, do najczęściej wskazywanych przez pracowników zachowań o charakterze mobbingowym w 2023 roku należą:
- otrzymywanie bezsensownych zadań – 10,3%
- bycie obiektem obmawiania i plotek – 9,8%
- dostawanie sprzecznych poleceń – 9,6%
- padanie ofiarą komentarzy świadczących o zazdrości lub zawiści – 9%
- doświadczanie krzyku, przekleństw i wyzwisk – 8,4%
W 2022 roku to doświadczanie krzyku, przekleństw i wyzwisk było wskazywane najczęściej jako przejaw mobbingu – współczynnik wynosił aż 13%. Na przestrzeni roku częstotliwość jego występowania zmalała zatem o 4,57%. Jak wskazuje Michał Murgrabia, Prezes Zarządu ePsycholodzy.pl zmiana ta może oznaczać ewolucję stylu zarządzania lub kultury organizacyjnej. Z biegiem czasu wzrasta świadomość pracowników, wobec czego zwracają oni uwagę na mniej oczywiste formy mobbingu, takie jak przydzielanie podwładnym zadań pozbawionych sensu i celowości.
Jak często Mobbing występuje w rzeczywistości?
Jak wskazano w Sprawozdaniu z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2022 roku, zagadnienia obejmujące dyskryminację w zatrudnieniu, mobbing oraz molestowanie stanowiły przedmiot ponad 3 tys. skarg. Jedynie 8,6% spośród tych zgłoszeń zostało uznane przez PiP za zasadne. Rzeczywista skala mobbingu, jest zatem trudna do identyfikacji. Często jest on bowiem mylony przez zgłaszających z zachowaniami, które pomimo iż są niewłaściwe, nie wypełniają przesłanek ustawowej definicji mobbingu. Jak wskazuje PIP, skarżący najczęściej mylnie interpretują pojęcie mobbingu jako zachowania wynikające z braku kultury osobistej, nieprzestrzegania zasad współżycia społecznego, czy też zdarzenia o charakterze jednorazowym lub sporadycznym. Z drugiej strony, w zdecydowanej większości przypadków, osoby faktycznie doświadczające mobbingu, są tak zastraszone lub wyczerpane psychiczne, iż nie są w stanie przeciwstawić się i podjąć działań.
Co może PIP?
Co istotne, wbrew powszechnemu twierdzeniu, PIP nie posiada kompetencji do stwierdzenia o wystąpieniu mobbingu, może jedynie wskazać czy zgłoszone przez pracownika zachowania wypełniają znamiona tego zjawiska. O tym czy w danym przypadku doszło do mobbingu, orzec może wyłącznie sąd.
Jakie wnioski może wyciągnąć pracodawca?
Świadomość pracowników w temacie mobbingu wzrasta, jednak wciąż znaczna ich część nie jest w stanie zidentyfikować jego rzeczywistych przesłanek, a pracownicy zarządzający/działy HR nie wiedzą jak postąpić w przypadku wystąpienia zgłoszenia mobbingu. Warto zatem stale wdrażać odpowiednie działania, w czym znacząco pomoże zastosowanie wskazówek omówionych w artykule (link).
Jeżeli potrzebujesz wsparcia w przygotowaniu skutecznych procedur antymobbingowych lub jesteś zainteresowany szkoleniem o tematyce mobbingu, serdecznie zapraszamy do kontaktu!
Autor: r. pr. Katarzyna Sikorska
Współautor: Martyna Agatowicz praktykant F/K Legal
