KRYTERIA JAKOŚCIOWE, CZYLI NIE TYLKO ILOŚĆ
W poprzednim artykule omówione zostały kryteria ilościowe obowiązujące w ramach Polskiej Strefy Inwestycji (PSI). Teraz przyjrzymy się kryteriom jakościowym.
W trakcie prac nad ustawą o PSI podkreślano często, że jedną z przesłanek do wprowadzanych zmian było dostosowanie zachęt inwestycyjnych do obecnych realiów gospodarczych. W przypadku Specjalnych Stref Ekonomicznych priorytetem było przyciągnięcie kapitału i stworzenie nowych miejsc pracy. Obecnie ustawodawcy zależało na tworzeniu wysokiej jakości, dobrze płatnych miejsc pracy, stąd wprowadzenie kryteriów jakościowych. Aby uzyskać wsparcie należy spełnić zarówno kryteria jakościowe jak i ilościowe.
Kryteria jakościowe kładą nacisk na inwestycje w najbardziej pożądanych branżach, tworzące dobrej jakości miejsca pracy, współpracujące ze szkołami zawodowymi itp. Łącznie ustawodawca przewidział 10 kryteriów jakościowych, podzielonych na wspierające zrównoważony rozwój gospodarczy oraz społeczny.
Poniższe tabele pokazują kryteria jakościowe dla inwestycji przemysłowych oraz usługowych (nieznacznie różnią się między sobą):
- kryteria związane ze zrównoważonym rozwojem gospodarczym:
| Inwestycje przemysłowe | Inwestycje usługowe |
| Inwestycja w branże kluczowe, zgodne ze Strategią na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju | |
| Eksport produktów/usług | |
| Prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej | |
| Przynależność do Krajowego Klastra Kluczowego |
Utworzenie centrum usług o zasięgu międzynarodowym |
| Status MŚP | |
- kryteria związane ze zrównoważonym rozwojem społecznym:
| Inwestycje przemysłowe | Inwestycje usługowe |
| Nisko wpływ inwestycji na środowisko | |
| Lokalizacja inwestycji w powiecie wysoką stopą bezrobocia (lub mieście średnim tracącym funkcje społeczno-gospodarcze) | |
| Wspieranie zdobywania wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz współpraca ze szkołami branżowymi | |
| Wyspecjalizowane miejsca pracy | Wysokopłatne miejsca pracy |
| Dodatkowe świadczenia dla pracowników | |
Każda z firm sama decyduje, które kryteria będzie chciała spełnić. Co ważne, nie musi spełniać ich od razu, a w okresie utrzymania inwestycji. W zależności od lokalizacji planowanej inwestycji, a dokładnie od maksymalnego dostępnego poziomu pomocy publicznej, będzie to musiało być od 4 do 6 kryteriów, zgodnie z poniższą mapą:
Niewątpliwie największym minusem kryteriów jakościowych jest brak zróżnicowania ze względu na wielkość przedsiębiorstwa. Zarówno MŚP jak i duże koncerny muszą spełnić taką samą ilość kryteriów jakościowych – jest ona bowiem uzależniona tylko od poziomu pomocy publicznej w wybranej lokalizacji. Dla małych firm czasem ciężkie do zrealizowania mogą być niektóre z nich, zwłaszcza te związane z ponoszeniem dodatkowych kosztów.
Ciężko też spodziewać się, że przedsiębiorca ulokuje się np. na terenie Polski wschodniej, bo tam będzie musiał spełnić mniej kryteriów jakościowych – nie będzie to stanowić przewagi konkurencyjnej nad innymi lokalizacjami, jeśli przedsiębiorca nie będzie miał zapewnionej dobrej infrastruktury czy dostępu do pracowników. Możliwość skorzystania z ulg podatkowych nie znajduje się bowiem w „TOP 3” czynników przemawiających za wybraniem danego miejsca do ulokowania planowanego przedsięwzięcia.
Minister Przedsiębiorczości i Technologii, Jadwiga Emilewicz, zapowiedziała, że we wrześniu w Sejmie złożona zostanie propozycja zmian w przepisach dot. PSI – mają one dotyczyć m.in. kryteriów, zarówno jakościowych jak i ilościowych. Miejmy nadzieję, że zmiany te przyczynią się do większego korzystania przez przedsiębiorców z tego systemu wsparcia.
